De organisatie: een levend organisme

Een organisatie is een levend organisme en in staat te overleven en te anticiperen op kansen en bedreigingen. Dagelijks komen we diverse organisaties tegen die, zonder dat we het door hebben, als een organisme door de markt heen bewegen. Als je goed naar een organisatie kijkt, beschikt het over dezelfde eigenschappen zoals ieder levend wezen. Een levenscyclus die nauw samenkomt met die van onszelf.

Om een voorbeeld te geven: V&D is niet binnen één dag uitgegroeid tot de grootste speler in de Nederlandse markt. Het merk en idee is 1887 geboren en moest helaas in 2015 haar deuren sluiten. De organisatie is van het eerste warenhuis in Nederland uitgegroeid tot één van de grootste warenhuizen in Nederland. Een simpel voorbeeld hoe een organisatie, net als de mens, als een levend wezen tot leven komt en soms helaas weer sterft. Welke eigenschappen van een levend organisme kun je herkennen in een organisatie? Wij geven je zes kenmerken.

Unieke chemische samenstelling

“Alle levend organismen bevatten ingewikkelde moleculen die op een unieke manier zijn samengesteld”. Als we gaan kijken naar een organisatie, van klein tot groot, bestaat elk team of elke afdeling uit een unieke samenstelling van moleculen, oftewel ‘mensen’. Het team bestaat uit diverse mensen met diverse eigenschappen. Juist door de diversiteit, de unieke eigenschappen en kwaliteiten maakt het een unieke samenstelling. Door de juiste mensen bij elkaar te zetten vorm je een ‘chemische’ samenstelling. Bij het goed vormen van het team ontstaat er ‘chemie’ tussen de teamleden.

Hiërarchische organisatieniveaus

Wist je dat een levend organisme onderverdeeld kan worden onder verschillende organisatieniveaus? Net als bij een organisatie bestaat in ons ecosysteem hiërarchische structuren. Zo staan wij, de mens, aan de top van de voedselketen. Nu is dit een organisatie heel gemakkelijk te herkennen. Het MT, de marketingafdeling, de salesafdeling of de HR-afdeling. Allemaal hebben ze in een organisatie een specifieke verhouding ten opzichte van elkaar. Ook de mensen binnen de afdeling hebben hier een hiërarchische positie.

Voorplanten

Dit klinkt een beetje gek. Hoe kan een organisatie zich nu voortplanten? Eigenlijk is dit vrij simpel. Een organisatie wilt natuurlijk groeien en verder ontwikkelen. Dit begint bij de mens, de basis van de organisatie. Door de juiste mensen aan te trekken en te werven weet de organisatie deze groei te realiseren. Of heb je weleens gedacht aan een fusie of overnames waarbij twee bedrijven tot één bedrijf samensmelten?

Genetische code

Ieder levend organisme bestaat uit een uniek genetisch systeem, het zogenoemde DNA. Het DNA wordt generatie op generatie ongewijzigd doorgegeven. In een organisatie kun je al snel de link leggen naar de interne cultuur en kernwaarden. Wat maakt de organisatie en haar mensen zo uniek? Wat zijn de geschreven en ongeschreven regels? Samen maakt dit de DNA van de organisatie, een genetische code waar niemand om heen kan. Zo heeft Coca-Cola een genetische code waarbij ‘optimisme, diversiteit en inclusiviteit’ centraal staan. Dit zie je bijvoorbeeld ook terug in de interne cultuur van Coca-cola.

Metabolisme

In het dagelijks leven staat het metabolisme ook wel bekend als onze stofwisseling. Levende organismen moeten voedingsstoffen opnemen en verwerken om te overleven. Hoe staat dit in relatie met een organisatie? Klanten, investeerders en andere bronnen om omzet te genereren kun je zien als voedingstoffen. Hoe de organisatie met deze bronnen omgaat en verwerkt kun je zien als het metabolisme van de organisatie.

Ontwikkeling

Tot slot is een levend organisme continue in staat zichzelf te ontwikkelen. Wij starten allemaal als baby, maar groeien uit tot een wijze volwassenen. Start-ups zitten in een vergelijkebare fase als baby`s en kleuters, waarbij ze nog veel moeten leren en voeding moeten opnemen om te groeien. Terwijl grote internationals vaak al meerdere jaren in het bedrijfsleven hebben doorgebracht.

Rode draad

Moraal van het verhaal is het feit dat je een organisatie moet behandelen zoals je mensen behandelt. Natuurlijk klinkt dit gek, maar uiteindelijk zijn de eigenschappen vergelijkbaar met dat van ons. Een organisatie laten groeien vraagt om ontwikkeling, opvoeding en het tonen van waardering. De organisatie bestaat tenslotte in de basis uit mensen, die jouw organisatie laten leven. Zonder mensen bestonden geen organisaties.